HAKKI AVAN

Hakkı Avan benim otuz yıllık dostum. Hem de kesintisiz otuz yıl. Birlikte, kentleşme ve kültür sanat üzerine çalışmalarımız oldu.
Hakkı Avan deyince aklıma yüreği sevgiyle dolu, belleğinde sözcüklerin dans ettiği, iğneyle kuyu kazmayı seven, sabırlı çalışkan, araştırmacı güzel yazısı olan bir kişi geliyor aklıma.
Şiir yazıyor. Araştırma yapıyor. Resim çiziyor. Durmadan çalışıyor.
Bu yazıyı yazışımın nedeni Hakkı Avan’ın “İlhan Berk’in Manisa Yılları” adlı son kitabı. Kitabı elinize aldığınızda bitirmeden bırakamıyorsunuz. Kitabı önemli kitapevlerinde bulabileceğiniz gibi internet üzerinden de edinebilirsiniz.
Hakkı Avan’ın yeni kitabının öncekilerinden farkı, tüm ülkede dağıtılmış olmasıdır. İlginin devam edeceğinin kitabın yeni baskılarının yapılacağını düşünüyorum. 

Edebi Şeyler arasında çıkan İlhan Berk’in Manisa Yılları adlı kitabın yazarı Hakkı Avan daha önce de Yusuf Altıgan’ın Anayurt Oteli romanına ilham veren Manisa’daki Anavatan Oteli’nin yerini tespit etmişti. Kültür Sanat Kurumu Yayınları arasında çıkan, Onların Hikayesi kitabı da ilgi gören, aranan bir kitap olmuştu.

İlhan Berk’in Manisa Yılları kitabında, Manisa’nın işgal yılları da anlatılıyor. İlhan Berk’in çocukluğunu ve Manisa’nın işgal yıllarını Avan bir roman akıcılığında yazmış.

Manisa ikiz kulelerde yapılan, kitabın tanıtım ve imza etkinliğine katıldım. Kolaylaştırıcılığını gazeteci Ahmet Çınar’ın yaptığı etkinliğe, İlhan Berk’in oğlu Mimar Ahmet Berk’te katıldı.  Ahmet Çınar’ın İlhan Berk’in Manisa Yılları üzerine yaptığı konuşmanın titiz bir çalışmanın ürünü olduğu belli oluyordu. Çınar’ın konuşmasından bazı bölümleri özetle aktarmak isterim: 

Memet Fuat, şair İlhan Berk’ten söz ederken “Elini sürdüğü şeyi şiire çeviriyor” der. Doğrudur. Haller, duygular, nesneler… Kentler, semtler, binalar… Tarih, deniz, coğrafya… Hepsi de bir İlhan Berk şiirinde karşınıza çıkabilir. Daha doğrusu, Berk dokunduysa şiire dönüşüvermiştir.

Behçet Necatigil’e göre “şiirimizin uç beyi”, Cemal Süreya’ya göre “yazının tutsağı”, Turgut Uyar’a göre “Yeryüzünde şiir diye bir şey olmasaydı İlhan Berk onu icat ederdi…”

Bizim konumuzsa yeni bir kitap. İlhan Berk’e dair bir çalışma. Tanıdığım en titiz araştırmacılardan, şair, yazar, kaligraf Hakkı Avan’ın en yeni verimi… Adı: İlhan Berk’in Manisa Yılları. Edebi Şeyler etiketiyle geçen ay çıktı. Adından da anlaşılacağı üzere İlhan Berk’in çocukluk ve ilk gençlik yıllarını ele alan, ele almaktan öte o yıllarda Manisa’da Berk’le ilişkilenen ne varsa hepsine pertavsız tutan bir yapıt. Bu kitaba “bir kazı çalışması” desek yeridir. İlhan Berk’in Manisa’da dokunduğu, etkilendiği, ilişkiye geçtiği her duruma, her mekana, her kişiye yönelik bir kazı. Kitapta şair şehirle, şehir şairle birlikte anlatılıyor. Metnin ön planında İlhan Berk’in çocukluğu ve ilk gençliği didiklenirken, arka planda 1930’ların Manisa şehri aktarılıyor: Sosyoekonomik yaşamı, kültür varlığı, kenti kent yapanlar, yapılar, insanlar, portreler… Hakkı Avan’ın kitabı önemli bir iş daha görüyor. İlhan Berk’in uzun şiir yolculuğunun ilk verimi olan, henüz 17 yaşındayken yayımladığı “Güneşi Yakanların Selamı” adlı ilk kitabı gün yüzüne çıkarıyor. Manisa Halkevi Yayınları’nın ilk ve tek şiir kitabı olma özelliğini taşıyan 1935 tarihli kitap, günümüzde ne yeniden basılmış ne de Berk’in toplu şiirleri arasına girebilmiştir. Hakkı Avan, bu “saklı kitaptan” 11 şiiri aktarıyor. İlhan Berk’in ilk gençlik verimlerini okurla buluşturuyor.

İlhan Berk’in oğlu Ahmet Berk, babasının edebiyat ve yaşam mirasını gelecek kuşaklara aktarabilmek amacıyla “Berkhane” adlı bir proje gerçekleştireceklerini söyledi. İlhan Berk’in Bodrum’daki evinin hem fiziksel olarak hem de dijital dünyada ziyaret edilebilecek interaktif bir müzeye dönüştüreceklerini açıklayan Ahmet Berk, “Burası durağan, statik, klasik bir müze değil, İlhan Berk’le ilişkilenmiş herkesin zaman içerisinde katkı koyabileceği canlı bir organizma olacak” dedi. Dilerim “Berkhane” düşü gerçekleşir. Dilerim İlhan Berk’in adı anısı sonsuza dek yaşar…

Uzun sözün kısası, Hakkı Avan Kardeşim titiz bir araştırmanın ardından güzel bir kitap çıkardı ortaya. İlhan Berk’in Manisa Yılları okunması ve başucunda tutulması gereken güzel bir kitap. Okuyun okutun derim. Bu kitabın yarattığı ilginin ve desteğin ardından Hakkı Avan’dan yeni kitaplar beklediğimizi de belirtmek isterim.